“XORAZMLIK” ASKARLARNING YAQIN SHARQ MUSULMON DAVLATLARI FAOLIYATI TARIXIDAN
Orziyev Mahmud Zayniyevich, tarix fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD) Buxoro davlat universiteti, Jahon tarixi kafedrasi dosenti. Mahmudova Shoxida Tohirovna, Buxoro davlat universiteti Jahon tarixi kafedrasi I-bosqich magitranti
Ключевые слова:
Хоразмликлар”, Яқин Шарқ, ўзаро урушлар, талончилик, Кония султонлиги, аюбийлар, Мосул ҳукумдори, ҳарбий иттифоқ, Хомс вилояти, Сурия ҳудуди, Ефрат дарёси, ёлланма жангчиларАннотация
Ushbu maqolada Jaloliddin Manguberdining vatidan keyin yetakchisiz qolgan “Xorazimliklar” (Jaloliddin askarlari) o‘zlariga dastlab Xusamiddin Kirxon, so‘ngra Muhammad Barokatxon kabi oliy sarkardalar saylaganliklari, shuningdek, Yilang Bug‘u, Sarixon, Xonberdi, Sayfuddin Sodiqxon, Atlasxon, Nosiriddin Kushluxon kabi yetakchilar boshchiligida yashab qolish, o‘z manzil makonlariga ega bo‘lish uchun kurashlari, Yaqin Sharqda o‘sha vaqtlarda mavjud bo‘lgan musulmon davlatlari bilan o‘zaro munosabatlari, dastlab Koniya sultonligi, so‘ng, Ayubiylar, Mosul hukumdori Badriddin Lu’lu, Mayofiriqidin hokimi al-Malik al-Muzaffar va boshqalar bilan munosabatlari, Yaqin Sharqdagi hukumdorlar xizmatida bo‘lishlari, “Xorazimliklar”ga nisbatan xiyonatlar qilinishi, “Xorazimliklar” tomonidan Yaqin Sharqdagi shaharlar va o‘lkalarning talanishi, ularni yollanma askarlik faoliyatlari, ularning qahramonona kurashlari, mag‘lubiyatga uchrashlari aniq bo‘lsada o‘z ahdlariga sodiq qolishlari, Yaqin Sharqdagi hukumdolarning o‘zaro kurashlarida “Xorazimliklar”ning tutgan o‘rni va roli, “Xorazimliklar”ning talonchiligi va ularga qarshi Yaqin Sharq hukumdorlari tomonidan ittifoqning tuzilishi, “Xorazimliklar”ning tor-mor keltirilishi va ularni turli hududlarga tarqalib ketish masalasi xususidagi fikr-mulohazalar keltirib o‘tilgan. maqolani mazmunan yoritishda tarixiy manba va adabiyotlardagi ma’lumotlar qiyosiy, tarixiy, tanqidiy nuqtai-nazardan tahlil qilingan.
Библиографические ссылки
Буниятов З. М. Государство Хорезмшахов – Ануштегинидов. 1097 – 1231. – М.: Наука, 1986. – С. 188-189.
Ибн ал-Асир. Ал-Камил фи-т-Та’рих (“Полный свод истории”) Избранные отрывки. Перевод с арабского языка, примечания и комментарии П. Г. Булгакова. Дополнения к переводу, примечаниям и комментариям,введение и указатели Ш. С. Камолиддина. – Ташкент – Цюрих, 2005. – С. 232. 3.Orziyev M.Z., Latipov J.L. Salib yurishlari va unga qarshi kurashda-“Xorazmliklar” faoliyati O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi, O‘zbekiston
Respublikasi Prezidentining-Iste’dod jamg‘armasi, O‘zbekiston Respublikasi Fanlar Akademiyasi fan va texnologiyalarni rivojlantirishni muvofiqlashtirish qo‘mitasi, “Kamolot” yoshlar ijtimoiy harakati markaziy kengashi, Buxoro muhandislik-texnologiya instituti tomonidan o‘tkazilgan “XXI asr-intelektual avlod asri” hududiy ilmiy-amaliy anjumani to‘plami (2015 yil 5-6 iyun) – Buxoro. 2015. – B. 64. 4.Хилленбранд К. Крестовые походы. Взгляд с Востока: мусилманская преспективо/пер. с англ. – СПб.: “Издательство “ДИЛЯ”, 2008. – С. 219. 5.Shahobiddin Muhammad an-Nasafiy. Sulton Jaloliddin Manguberdi hayoti/ Matyoqubov tarj./ - T.: O’zbekiston, 2006. – B. 377. 6.Hitti P. K. History of the Arabs. London, 1940. – p. 211. 7.Petry C. F. The Cambridge History of Egypt. Vol. 1, Islamic Egypt, 640 – 1517. Cambridge: Cambridge University Press, 1998. – p. 136; 394. 8.Holt P. M. Lambton A. K. S. Lewis B. The Cambridge history of islam. Vol. 1A, The Central islamik lands from pre – islamik Times to the first world war. - Cambridge.Cambridge University press, 1970. – p. 243.
