“UNIVERSAL KOMPYETENSIYALAR” TUSHUNCHASINING NAZARIY TAVSIFI VA PYEDAGOGIK AHAMIYATI
Saydaliyeva Farzona O‘tkir qizi, Nizomiy nomidagi TDPU mustaqil tadqiqotchisi
Ключевые слова:
kompetensiya, tayanch kompetensiya, asosiy kompetensiya, universal kompetensiya, kompetentlik, kasbiy kompetentlik, pedagogik kompetentli.Аннотация
Ijtimoiy va ishlab chiqarish texnologiyalarining jadal rivojlanishi mutaxassislarning malakasiga nisbatan yangi talablar qo‘yilishiga olib kelmoqda. Binobarin, zamonaviy sharoitda har bir mutaxassis nafaqat o‘z sohasiga aloqador bilimlarni puxta o‘zlashtira olishi, shu bilan birga faoliyat jarayonining samaradorligini kafolatlovchi sifatlar – kompetensiyalarga ham ega bo‘la olishi zarur. Qaysi sohada bo‘lishidan qat’i nazar mutaxassislar tomonidan o‘zlashtirilishi zarur bo‘lgan kompetensiyalar majmui “universal kompetensiyalar” deb nomlanadi. Universal kompetensiyalarga ega bo‘lish bo‘lajak o‘qituvchilar uchun qanchalik ahamiyatga ega? Maqolada ana shu xususida so‘z yuritilgan.
Библиографические ссылки
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “O‘zbekiston Respublikasida kasbiy malakalar, bilim va ko‘nikmalarni rivojlantirish milliy tizimi faoliyatini tashkil etish choralari to‘g‘risida”gi 287-son (2020 yil 15 may) Qarori (2-ilova) // https://lex.uz/docs/4814154. 2. Belkina V.V., Makeyeva T.V. Konsept universalnыx kompetensiy vыsshego
obrazovaniya // J. Yaroslavskiy pedagogicheskiy vestnik. – Yaroslavl: 2018 / https://cyberleninka.ru/article/n/kontsept universalnyh-kompetentsiy-vysshegoobrazovaniya. 3. Zimnyaya I.A. Klyuchevыe kompetensii – novaya paradigma rezultata
obrazovaniya // J. Vыssheye obrazovaniye segodnya. – M.: 2002. - №5. – S. 36-37. 4. Zimnyaya, I.A. Klyuchevыe kompetensii – novaya paradigma rezultata obrazovaniya. – M.: Pedagogika, 2009. – S. 5. 5. Isayeva T.Ye. Klassifikatsiya professionalno-lichnostnыx kompetensiy vuzovskogo prepodavatelya / V sb.: Trudы mejdunarodnoy nauchno-prakticheskoy Internet-konf. “Prepodavatel vыsshey shkolы v XXI veke”. Sb.4. – Rostov na Donu: Rost. gos. un-t putey soobщeniya, 2007. – S. 19.
Maxotin, D.A., Pavlova, A.M. Nazvaniye istochnika: Formirovaniye universalnыx kompetensiy studentov v usloviyax obrazovatelnoy sredы VUZa. – Yekaterinburg, 2007. – S. 21. 7. Kompetensiya // https://qomus.info/encyclopedia/cat-k/kompetentsiya-uz. 8. Kompetensiya // https://sberuniversity.ru/edutech-club/glossary/932. 9. Obrazovaniye v Sovete Yevropы. Navыki i kvalifikatsii dlya jizni v demokratii. – Parij: 2015. – C. 7. 10. Pankova T.V. Suщnost, soderjaniye i struktura informatsionnokommunikatsionnoy kompetentnosti studenta VUZa // Nauchno-metod.elek.j. “Konsept”. – M.: 2013. – T. 4. – S. 206. 11. Petrov D. Kompetensiya – eto oblast vashey otvetstvennosti, v kotoroy vы xorosho osvedomlenы (professionalnaya, kommunikativnaya i dr.) // https:// ktonanovenkogo.ru/ voprosy-i-otvety/kompetenciya-chto-ehto-takoe.html. 12. Universalnыe kompetensii // https://mggu-sh.ru/universalnye-kompetentsii. 13. Cherkashin S.V. Formirovaniye klyuchevыx kompetensiy kak odna iz osnovnыx zadach vыsshego obrazovaniya Germanii na etape yego korennogo reformirovaniya // J. Fiziko-matematicheskoye obrazovaniye. – Xarkov: 2017. Vыpusk 3(13). – S. 179. 14. Dreyer W., Hößler U. (Hg.): Perspektiven interkultureller Kompetenz. Göttingen: Vandenhoeck & Rüreüt, 2011. – pp. 238-254.
