TARIQAT SIFATIDA MALOMATIYLIKNING YUZAGA KELISHI VA SHAKLLANISH TARIXI
Saidova Rayhon, PhD, dotsent “Maktabgacha ta’lim va sport” kafedrasi mudiri ZARMED UNIVERSITY
Ключевые слова:
tasavvuf, maslak tariqat, valiy, xonaqoh malomat, malomatiylik, maqom, hol, ishq, irfon, solik, so‘fiy, mutasavvif, islom, payg‘ambar, nubuvvat, badiiy.Аннотация
Tasavvuf manbalari hamda so‘fiyona adabiyotda malomat tushunchasining mazmun mohiyati va malomatiylik tariqatining dunyoga kelish tarixi ushbu maqolada ilmiy-nazariy asoslandi. Maslak paydo bo’lgan hududlar haqida to’xtalindi. Tariqat taʼlimida malomat hol-maqomining tutgan o‘rni haqidagi fikr-qarashlar bildirildi. Malomatiylik tariqatining asoschisi Hamdun Qassor hayoti, maʼnaviy hol va darajasi, shuningdek, pir va muridlari haqida ham so‘z yuritildi. Hijriy ΙΙ asrdan boshlab malomat ahli tarixi yoritilgan manbalarga murojaat qilindi .Malomatiylik maslagi hamda malomat holining irfoniy-badiiy adabiyotdagi talqinlari Qurʼoniy oyat va hadisi sharif kabi manbalarga tayangan holda tadqiq etildi. Malomatiylarga turli nomlar ila ishora etilishi haqiqatlari ham yoritib berildi.
Библиографические ссылки
Алишер Навоий. Маҳбуб ул-қулуб. МАТ. 14-том. – Тошкент: Фан, 1998.
Фаридуддин Аттор. Тазкират ул-авлиё. – Тошкент: Ғафур Ғулом НМИУ, 2012.
Ҳаққул И. “Маломатийлик ва Навоий”. // Ўзбек тили ва адабиёти. 2016, № 1 Г у л п и н о р л и А. Тасаввуф. Истанбул: 2004.
İbn Arabi. Fütühatul-Mekkıye. – İstanbul: İnsan yayınları, 1988.
Kuşeyri A. Kuşeyri Risolasi. – Istanbul: Dergah yayinlari, 1991.
Mustafa Kara. Melamatıye. Istanbul: Istanbul Üniversitesi, 1987.
Najmiddin-i Daye. Sufilerin seyri. –Istanbul: Ilk harf, 2013.
Türer O. Tasavvuf tarixi. – İstanbul: Seha, 1995.
Uludağ S. Tasavvuf terimleri sözlügü. – İstanbul: Marifet yayınları, 1995.
Sülemı. Rısaletul – melametıye. İstanbul: 1995.
Suhravardiy Sh. Avoriful-Mearif. Semerkand yayinlari. Istanbul, 1999.
Саидова Р. Маломатийлик ва унинг шаклланиши // Илм сарчашмалари. – Урганч, 2021. 9-сон. – Б. 71-74 (10.00.00. №3).
Саидова Р. ―Лисон ут-тайр‖ достонида маломатийлик мотивлари // Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги – ЎзА Илм- фан бўлими (электрон журнал). 2020, август. – Б. 105-113 (10.00.00. №33).
Саидова Р. Аҳмад Яссавий ижодида маломатийлик маслаги ва талқинлари // Наманган давлат университети ахборотномаси. – Наманган, 2021. 9-сон. – Б. 367-371(10.00.00. №26).
Saidova R. The slanders andinterpretations of Ahmad Yassaviin his works // Asian Journal of Multidimensional Research (AJMR).
Impact Factor: SJIF 2021 = 7.699 https://www.tarj.in Vol 10, Issue 6, June, 2021. - S. 333-341.
Саидова Р. Маломат маслаги ва маломат ҳоли // Ўзбекистон Миллий Ахборот агентлиги – ЎзА Илм-фан бўлими (электрон журнал). 2021, декабрь. – Б. 285-294. (10.00.00. №33).
Saidova R. Malomatiylik tariqi va Alisher Navoiy ijodiyoti / ―Boshlangʼich ta‘lim sifat va samaradorligini oshirish: strategiya, innovatsiya va ilgʼor tajribalar‖ mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy anjumani materiallari. – Buxoro, 2021. – В. 267-271.
Саидова Р. ―Насойим ул-муҳаббат‖да маломат ва маломатийлик / ―Башарият маънавий юксалиши ва ѐшлар тарбиясида Алишер Навоий меросининг аҳамияти‖ мавзуидаги республика онлайн илмий-амалий конференция материаллари. - Бухоро, 2021. – Б. 153-157.
Saidova R. Yassaviya tariqati va malomatiylik maslagi / ―Istiqlol davri oʻzbek tilshunosligi, adabiyotshunosligi va folklorshunosligining dolzarb masalalari‖ mavzusidagi respublika ilmiy-nazariy anjumani materiallari. - Тошкент, 2021. – Б. 494-503.
Saidova R. Navoiyning ―Nasoyim ul-muhabbat‖ tazkirasida malomat va malomatiylik / ―Nizomiy Ganjaviy va Alisher Navoiy ijodi turkiy dunyo she‘riyatining faxri, jahon adabiyotining cho‗qqisi‖ mavzusidagi xalqaro anjuman materiallari. – Toshkent, 2021. – Б. 280- 285
